Tek ve Çift Sıra Bilyalı Rulmanlar
6000, 6200, 6300, 6400 serisi standart rulmanlar ve özel ölçülerde olabilecek,
parçalarına ayrılamayan rulmanlardır. Bilyalı rulmanlar tüm rulman tipleri içerisinde
en yüksek devir sayısı sınırına sahiptir. Bu tarz rulmanlarda bilyaların küresel yapısı
nedeniyle bilyaların sadece üst noktası halka yataklarına temas etmektedir.
Bu nedenle makaralı rulmanlara göre daha az yüzey teması sağladıklarından daha az sürtünme
ile
daha yüksek devir sayıları elde edilebilir. Radyal boşluğa bağlı olarak, normal çalışma
şartlarında
eksen konumuna bağlı olarak 8-16 dakika açı altında eğik takılabilirler.
Standart seri imalat programlarında genellikle temassız kapaklı, tek sıra bilyalı rulmanlar
olduğu gibi
temaslı contalı rulmanlarda bulunmaktadır. Her iki tarafında da kapağı bulunan rulmanlar
bakım gerektirmez.
Çift sıra bilyalı rulmanların radyal yük taşıma kapasitesi tek sıralı olanlara göre daha
yüksektir
ancak eksenel olarak daha az yük taşıyabilirler. Eğik konumlara da müsait değildir.
Oynak Bilyalı Rulmanlar
1200, 2200 serisi ve özel ölçülerde olabilecek rulmanlardır. Oynak bilyalı rulmanlar çift
sıralı,
dış bilezikteki yuvarlanma yolu iç bükey küre biçiminde olan, parçalarına ayrılmayan
rulmanlardır.
Bu nedenle açıları ayarlanabilir. Yataklamalarda eksen hatalarından ve eksene göre 4°'ye
kadar olan
mil esnemelerinden etkilenmezler. İç bileziği geniş oynak bilyalı rulmanlar çekme olarak
imal edilmiş
millerle takılmaya uygundur.
Açısal Temaslı Bilyalı Rulmanlar
7200, 7300, QJ serisi ve özel ölçülerde olabilecek rulmanlardır. Tek sıralı eğik bilyalı
rulmanlar:
Sadece bir yönden gelen eksenel yükleri taşıyabilirler ve bu nedenle ikinci bir rulmanın
yanına monte
edilmeleri gerekir. Tek sıralı eğik bilyalı rulmanlar parçalarına ayrılmazlar. Yük açısı
40°' dir.
En uygun yük dağılımı kuvvet oranları 1 olduğu zaman sağlanır (Fa / Fr =1). Yüksek
devirlerde çalışmaya uygundur
ve karşıt rulmanlara olan mesafe kısa seçilmelidir. Çünkü milin ısıya bağlı uzunluk
değişimleri rulmandaki
çalışma boşluğunu etkiler.
Silindirik Makaralı Rulmanlar
Silindirik makaralı rulmanlar parçalarına ayrılabilen radyal rulmanlardır. Makaralar ve
yuvarlanma yolları
arasındaki çizgisel temas uygun şekle getirilmiş ve kenar gerilimleri bu yolla
giderilmiştir,
yuvarlanma yolu formlarında bombe mevcuttur. Radyal yük taşıma gücü 2-4 dakika arasında bir
eğriliğe müsaade edilmektedir.
Yüksek radyal yük şartlarında, aynı ölçülerde makaralı rulmanlar bilyalı rulmanlara oranla
daha uygundur.
İç bileziği şekline göre ve aksesuar kullanımına göre rulmanların isimlendirmesi yapılır.
N, NJ, NU, NUP, HJ, RNU, RN olarak kodlanırlar. Genel olarak plastik kafeslidirler.
N ve NU tipindeki silindirik makaralı rulmanlar ile iğneli rulmanlar sadece radyal olarak
yüklenebilir.
Diğer radyal rulmanlar hem radyal hem de eksenel yükleri karşılayabilir.
Konik Makaralı Rulmanlar
Metrik ve inç seri rulmanlar olmak üzere adlandırılırlar. İnç serisindeki rulmanlar özel
kodlamalara sahiptir.
Metrik serideki rulmanlar 30000, 31000, 32000, 33000 serisi ve özel ölçülerde olabilecek
rulmanlardır.
Konik makaralı rulmanlar parçalarına ayrılabilirler. Makaralar ve yuvarlanma yolları
arasındaki çizgisel
temas en uygun şekle getirilmiştir. Kenar gerilimleri bu yolla giderilmiştir, yuvarlanma
yolu formlarında bombe mevcuttur.
Konik makaralı rulmanlar eksenel yükleri bir yönde taşıyabilirler. Karşı destek olarak
ikinci bir konik makaralı rulman
kullanılabilir. Kullanılacak olan rulman serisinin radyal yük miktarına göre seçilmesi
gerekmektedir.
Isıya bağlı olarak milde meydana gelen uzunluk değişimleri rulmanın çalışması için gerekli
olan rulman boşluğunu olumsuz etkiler.
Bu nedenle karşıt rulmana olan mesafenin küçük tutulması gereklidir. Rulman boşluğu montaj
esnasında karşıt rulmana göre ayarlanır.
Oynak Makaralı Rulmanlar
Oynak makaralı rulmanlar dış bilezikteki yuvarlanma yolu iç bükey küre biçiminde olan ve
parçalarına ayrılmaz rulmanlardır.
Bu nedenle rulmanların ayarlanabilir. Yataklamalarda eksen hatalarından ve eksene göre
0.5°'ye kadar olan
mil esnemelerinden etkilenmezler. Büyük rulmanlar mukavemet sınırları yakın yüklerde
çalıştırıldıkları takdirde yağlama
sorunları ortaya çıkabilir. Genellikle dış bilezikte yer alan yağlama kanalı veya yağlama
deliği soruna çözüm getirmektedir.
Genelde kullanılan kafesler plastik malzemedendir.